Yaklaşık 9 ay süren anne karnındaki gelişim sürecinin sonunda bebeğimiz dünyaya gelir. Bundan sonra anne için mutlu ama oldukça yorucu bir süreç başlar.
Lohusalık doğumdan sonraki 6 haftalık süreyi kapsayan ve özellikle enfeksiyon riski açısından dikkat edilmesi gereken bir dönemdir. Bu dönemde gebelik süresinde vücudumuzda oluşan tüm değişiklikler normale döner. Vücuttaki şişlik ödem çok terleyerek ve sık idrara çıkarak atılır. 40 gün süresince değişen miktarlarda, rengi kırmızıdan sarıya doğru değişen kendine has kokusu olan kanlı akıntı yani lohusa kanaması olur.
Normal doğumlarda açılmışsa epizyotomi bakımı, sezaryen doğumlarda insizyon yerinin pansumanın yapılması ve kişisel hijyene dikkat edilmesi gerekir. Doğum sonrası sık terlendiği için sık banyo ihtiyacı oluşur. Duş alınmasında sakınca yoktur.
Doğum sonrasında karın şişliği bir süre devam eder. Orta basınçta korse kullanımında sakınca yoktur. Nefes egzersizleri karın şişliğinin giderilmesinde etkilidir. Emzirme süresinde gebelikte kullanılan demir ve vitamin desteğine devam edilmelidir.
Doğum sonrası erken dönemde gelişebilecek en sıkıntılı durum postpartum kanamalardır. Rahimin bebeğin doğumundan sonra hızlı bir şekilde involusyonu yani küçülmesi gerekir. Aksi durumda yoğun bir kanama olur buna uterin atoni denir. Doğum sonrası hasta yatağında iken sık sık kanama kontrolü yapılmalıdır. Medikal yöntemler, uterus masajı ve gerekirse cerrahi yöntemlerle kanama kontrolünün sağlanması gerekir. Plesentanın uterin kaviteden tam olarak çıkartıldığından emin olunmalıdır.
Erken dönemde izlenebilecek diğer sorun ise yüksek ateştir. Çoğunlukla akciğer atelektazisi, meme angorjmanı ( süt ateşi ) , idrar yolu enfeksiyonu nedeniyle olur. Solunum egzersizleri, memenin 2 saatte bir sağılarak boşaltılması, idrar yolu enfeksiyonunun antibiyoterapi ile tedavi edilmesi gerekir.
Emzirmenin başlaması ile meme ucu çatlakları oluşur. Bu çatlaklardan bebeğin ağzında bulunan bakterilerin memeye geçmesiyle mastit dediğimiz enfeksiyon gelişir. Önlenmesi için öncelikle emzirme pozisyonun düzgün olması meme ucunun steril suyla silinmesi ve kuru tutulması gerekir. Meme ucunda gelişen mantar enfeksiyonu bebeğin ağzına bulaşarak halk arasında " pamukçuk " denen bir çeşit ağız mantarı oluşumuna neden olur .Emzirme döneminde bitkisel içerikli pomadlar , silikon meme uçları kullanımı , balmumu meme ucu koruması kullanılabilir.
Doğum sonrası oluşabilecek bir sorun da derin ven trombozu ve akciğer embolisidir. Akciğer embolisi acil müdahalesi gereken bir durumdur. Derin ven trombozu ve emboli oluşmasını önlemek için erken sık ve mobilizasyon gereklidir. Tedavilerinde antikoagulan tedavi uygulanır.
Doğumdan sonraki adaptasyon süresinde annede postpartum depresyon ve annelik hüznü olarak tanımlanan psikolojik sorunlar gelişebilir. Bu dönemde kadın eşinin sosyal çevresini ve psikiyatristin desteğine ihtiyaç duyar.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın ..
