Özgüven e sahip misiniz?
Ya da özgüveniniz yeterli mi?
Özgüven size ne kazandırır?
Peki, özgüven kazanmak için neler yapabileceğinizi biliyor musunuz?
Önce özgüven nedir ona bakalım.
Özgüven, insanın kendisini tanıması, doğuştan getirdiği potansiyelini, yeteneklerini, olumlu özellik ve becerilerini fark etmesi ile yapabilecekleri hakkında bilgi sahibi olarak eyleme geçme konusunda yeterli cesarete sahip olabilmesidir.
Özgüven, kişinin yapabilecekleri konusunda gerçekçi, olumlu, tam bir inanca ve güce sahip olmasıdır. Özgüvenli bireyler olaylara daima pozitif bakar. Sorunlara çözüm odaklı yaklaşır. Bardağın dolu tarafına odaklanır. Özgüvenli kişi azimlidir. Engelleri aşma konusunda, ısrarlı, inançlı, kuvvetli, çabalıdır. Her olayda, olayın iyi ya da kötü sonuçlanmasına takılmaz. Gerçekten elinden geleni yapıp yapmadığına odaklanır. Her hangi bir negatif sonuçla yüzleştiğinde, vazgeçmek, kendini suçlamak yerine, sonucu oluşturan nedenler üzerinde çalışır. İstediği sonuçları almanın yeni yollarını araştırır. Ve yeniden eyleme geçecek cesareti gösterir. Özgüvenli kişi, yaşadığı hemen hemen her
Şeyden ders çıkarır ve edindiği tecrübelerden ileride faydalanır. Hedefine tekrar tekrar odaklanır. Özgüvenli insanlar, iç onaylıdır. Yani içten gelen bir motivasyona sahiptirler. Kimin ne dediği, ne yorum yaptığı ya da nasıl baktığı ile ilgilenmez ve olumsuz eleştiri ve yaklaşımlar onu enerji olarak aşağı çekmez. Özgüvenli insan kendini bilen ve yapmak istedikleriyle ilgili hiçbir koşulda, etki altında kalmayan kişidir.
Özgüvenli insan ruh, beden ve zihin bütünlüğünü yakalamıştır. Kendinden memnundur ve kendini seviyordur.
Özgüveni eksik olan insanlar genelde dış onaylıdır. Etraftan gelen en küçük negatifte ve eleştiride, engelde vazgeçer, etki altında kalır hatta yıkılmış hisseder sık sık depresyona da girebilir. Genelde sorunlarıyla baş edemez, eylemlerinin sonucu başarısız olduklarında kendilerini, başkalarını suçlar, bahaneler üretirler. Daha çok edilgen kişiliklerde özgüven sorunu görülür. Kendilerinden ve yaptıklarından sürekli şüpheye düşen kişilerde de özgüven yoktur. Özgüven sorunu yaşayan kişilikler genellikle sevilmedikleri ve yalnız oldukları yanılgısını da sık sık yaşarlar.
Diyeceksiniz ki her zaman böyle midir?
İstisnai durumlarda, özgüvenli dediğimiz insanların da duygularında değişiklik olabilir. Kontrolümüz dışında gelişen, toplumu da ilgilendiren bazı durumlar vardır ki (savaş, işgal, kriz, afetler vb. ) böyle durumlarda geçici olarak özgüvenli insanlar da panikleyebilir, çaresizlik içinde hissedebilir her insan gibi. Ama bu insanlar çabuk toparlanır, olayı durumu kavradıktan sonra, çıkış yollarına, çözüm seçeneklerine odaklanır. Duruma uygun stratejiler geliştirmeye çalışırlar. Hatta öyle insanlar vardır ki; krizi fırsata çevirebilirler özgüvenleri ile.
Örnekler daha iyi anlatacak;
Bazı insanlar özgüveni güzellikle eşleştirmiştir bilinçaltında. Sayısız paraya, diplomaya ve daha birçok şeye sahip olsalar da, dış görünüşleriyle barışık değillerse özgüvenleri eksiktir. Hatta bu nedenle kompleksli bile olabilirler. Tersi de olabilir; kişi çok güzeldir, çalışkandır, başarılıdır ama akademik diplomaları yoktur diye kendisini eksik hissederek özgüven sorunu yaşayabilir. Öyle insanlar da vardır ki; her şeye sahiptirler fakat çocukluk ve gençlik dönemlerinde yeterince ebeveyn sevgisi, ilgisi ve takdiri göremediklerinden, hayat boyu kendilerinde özgüven ile ilgili sorun yaşarlar. Zaman içinde doğal görünen, başarılarımızın ve gördüğümüz takdirlerin özgüvenimizi artırdığıdır. Başarısızlıkların tekrarı, çevreden gelen negatif geri bildirimlerde özgüvenin sarsılmasına neden olabilir, bazen geçici bazen de kalıcı olarak maalesef.
Özgüveniniz üzerinde çalışma ihtiyacı duyuyorsanız size önerilerim olacak.
Kendinizi her açıdan tanıyın.
Kâğıdı kalemi alıp listeler yapın.
Olumlu özelliklerim, negatif özelliklerim.
Negatif inançlarım kalıplarım ve pozitif inanç ve kalıplarım nelerdir?
Değerlerim, bilgilerim, becerilerim, ilgi alanlarım.
Beni negatif ve pozitif etkileyen insanlar
vb. gibi listelerden yola çıkın.
Bunlar sizi gerçeklerinizle yüzleştirdikten sonra, dönüştürebileceğiniz negatifleri nasıl pozitife çevirebileceğinizin yollarını araştırın.
Negatif enerji olarak sizi aşağı çeken insanları, ortamları hayatınızdan çıkarın.
Kendinizi sürekli, her alanda geliştirebilecek, eğitimlerin ve aktivitelerin içinde yer alın.
İyi yönlerinizi ortaya çıkaracağınız ortamlarda, ilişkilerde bulunun.
Sizi motive edecek her kişiden, materyalden faydalanın.
Olumlu düşünün, olumlu bakın, pozitif hissedin.
Bedeninizi, ruhunuzu, zihninizi pozitif olan her şey ile besleyin ve donatın.
Kendinizi iyi hissettiren müzikler dinleyin, filmler seyredin, kitaplar okuyun, dostluklar kurun.
Ulaşılabilir, gerçekçi hedefler oluşturun. Hatalardan ders alın.’ Hayır, ve evet’ kelimelerini, doğru yerde, zamanda ve kişilerde kullanmayı öğrenin.
Kendinizi doğru ve etkili ifade edebilmenin yollarını öğrenin.
Etkili iletişimin sonuçları özgüveninizi artıracaktır.
Tüm bunları gerçekleştirirken sevgi enerjisinden beslenin, inancınızı kuvvetlendirin, vizyonunuzu geliştirin ve inisiyatif alabilin.
Kör noktalarınıza ışık tutan rehberlerden faydalanın.
Kendinize güvendiğiniz ve kendinizi olduğunuz gibi severek kabul ettiğiniz günler dilerim sevgiyle kalın.
Yaşam Koçu ve Kişisel Gelişim Uzmanı
AYNUR TÜMEN