NATO liderleri, bir yandan Rusya’nın Ukrayna’da yürüttüğü savaşın etkilerinin diğer yandan ABD başkanlık seçimlerine ilişkin belirsizliklerin hâkim olduğu bir ortamda Washington’da yarın başlayacak üç günlük zirvede bir araya geliyorlar. NATO’nun 75’inci yaşının da kutlanacağı zirvede Tükiye’yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan temsil edecek. Zirvenin acil ve en önemli gündem maddesi Ukrayna.
UKRAYNA’YA MESAJ
Ukrayna’nın NATO’dan en büyük beklentisi Rusya’ya karşı askeri desteğin yanı sıra üyelik konusunda tatmin edici bir mesaj almak. NATO, Ukrayna’nın üyeliğini mümkün görse de savaş bitmeden önce bu adımın atılması söz konusu değil. Müttefikler NATO askerlerinin Ukrayna’da savaşa katılmasına da karşı. Zirvede, Ukrayna’ya askeri desteğin uzun vadeli taahhüde bağlanması beklenirken olası üyelik konusunda Kiev’in beklentilerinin gerisinde kalan bir mesajla yetinilecek. Liderler Ukrayna’nın üyeliğinin geri dönülmez olduğu vurgusunu sonuç bildirisine yansıtacaklar.
CAYDIRICILIK ODAKTA
Zirvenin bir başka önemli başlığı da savunma ve caydırıcılık olacak. NATO’nun yeni savunma planları son zirvede kâğıt üzerinde onaylanmıştı. Bu planlar, müttefiklerin sağladığı katkılarla artık uygulanabilir durumda. Güney planında yer alan Türkiye hem kuvvet hem de komuta planında etkili. İlgili plandaki kara güçlerinin neredeyse yarısı Türkiye tarafından karşılanıyor. Yük paylaşımında, aralarında Türkiye’nin de yer aldığı 23 ülkenin savunma harcamaları için belirlenen yüzde 2 hedefini geçmiş olması ABD seçimleri öncesi önemli bir mesaj niteliğinde.
TÜRKİYE’NİN BAŞARISI
Terörizmin kolektif savunmanın bir parçası haline gelmesinde önemli rol oynayan Türkiye, NATO’yu terörle mücadele konusunda yönlendirmede etkili bir konumda. Washington Zirvesi’nde bu konudaki siyasa belgesinin ve eylem planının güncellenmiş haline onay verilecek olması da Ankara açısından önemli. Her ne kadar NATO’nun diğer ülkeleri Türkiye’nin terörden algıladığı tehdidi aynı önemde ve öncelikle algılamıyor olsa da ilgili güncelleme sembolik önemi olan bir adım. Bu güncellemenin terörle mücadele konusundaki ikili temaslarda da Türkiye’nin elini güçlendirme potansiyeli var. Belgelerin içeriğinin sahaya yansıması ise zaman alacak. Türkiye, bazı müttefiklerden ayrıştığı terörle mücadele, savunma yaptırımları, NATO-AB ilişkileri ve Karadeniz gibi konu başlıklarındaki pürüzleri kendi çıkarlarına uygun şekilde ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalarını sürdürüyor.