Okula gitmek genellikle küçük çocuklar için heyecan verici ve eğlenceli bir olaydır. Ancak bazıları için yoğun korku veya paniğe neden olabilir. Çocuklar için okul öncesi eğitime başlama konusundaki ana endişe kaynağı, ne bekleyecekleri konusunda hiçbir fikirleri olmamasıdır. İlk üç dört yılı aile yaşamı içerisindeki kurallar ve rutinleri öğrenerek geçirdiler ve karşılaşacakları yeni kurallara tamamen yabancıdırlar. "Okul" daha önce hiç deneyimlememiş bir çocuk için soyut bir kavramdır. Tanıdık olmayan insanlar ve rutinler onlar için korkutucu olabilir. Bazı okul öncesi çocuklarda ayrılık kaygısı olabilir, ancak bu tamamen normaldir, çoğu zaman çocuğun bakım verenine güçlü bir bağlılığı olduğu anlamına gelir. Bu çocuklar, ebeveynlerinin ve evinin güvenliğini terk etme konusunda endişe yaşayabilirler. İronik bir şekilde, kaygı çocuğun artan özerkliğinin bir işareti olabilir. Durum hakkında kendi fikirleri var, “ebeveynlerinden/bakım vereninden ayrılmaması gerekiyor” ve kontrol uygulamak istiyorlar.
Çocuğumun okula başlama kaygısı yaşayıp yaşamadığını nasıl anlarım?
Birçok çocuk endişeli olduklarını fark etmekte ve bu duyguları kelimelere dökmekte zorlanırlar. Ancak çocuğunuzun davranışı size ipuçları verecektir. Dikkatli olmalı ve çocuğunuzun ne zaman rahat hissetmediğini fark etmeye çalışmalısınız.
Çocuğunuzun uyumakta güçlük çekip çekmediğine veya yemek saatlerinde herhangi bir değişiklik görüp görmediğinize dikkat edebilirsiniz.
Korktuğunda veya gergin olduğunda, kendini gerçekten hasta hissedebilir veya kendine özgü olmayan biçimde davranış gösterebilir.
Çocuklar korkularını güvence arayan sorularla dile getirebilirler. Örneğin, “Benimle kalabilecek misin?” , "Öğretmenim beni sevecek mi?" "Arkadaş edinecek miyim?" gibi sorularla karşılaşabilirsiniz.
Çocukların okula karşı gelişen yoğun kaygının fiziksel belirtilerini görmeleri de oldukça yaygındır. Örneğin çocuğunuzun genellikle sabahları okuldan önce veya akşam yatmadan önce karın ağrısı olabilir.
Çocuğumun daha az endişeli hissetmesine yardımcı olmak için ne yapabilirim?
Okula başlamaktan bahsederken, çocuğunuza okulun eğlenceli ve güvenli bir yer olduğu konusunda güvence verin. Çocuğunuza yeni arkadaşlarla tanışacağını ve eğlenceli oyunlara ve etkinliklere katılacağını hatırlatın. Çocuğunuzun kaygısını kabul etmek önemlidir. Değişimin zor aynı zamanda heyecan verici olabileceğini, farklı olan her şeyin mutlaka kötü olmadığını çocuğunuzun anlayabileceği bir biçimde ona ifade edebilirsiniz. Okula başlamak sana gergin veya korkmuş hissettirebilir, sorun değil. Bunu aşabilirsin ve ben yardım etmek için buradayım” gibi cümlelerle onlara bu süreçte yalnız olmadıkları hissettirilmelidir. Çocukları, kaçınmaya teşvik etme tuzağına düşmek yerine korkularıyla yüzleşmesine yardımcı olmak sürecin en önemli parçasıdır.
Uzman Klinik Psikolog Hacer Bolat