Eyüpsultan Belediye Meclisi 2024 Yılı Ekim Ayı Belediye Meclis Toplantısı’nın 3’üncü birleşimi gerçekleştirildi. Belediye Başkanı Mithat Bülent Özmen “Eyüpsultan Belediyesi 2025-2029 Stratejik Planı” ve bütçe sunumunda, temerrüte düşmüş müteahhit ödemeleri, varlık satışları, yüksek miktarlardaki SGK ve vergi borçlarından, dolayısıyla bunun mali yapılarını etkileme potansiyelinden bahsetti.
Özmen’in yapmış olduğu konuşmanın satır başları şöyle:
“2025-2029 Stratejik Planımızdan bahsedeceğim. Bu Stratejik Planda, temel değerlerimiz, misyonumuz, vizyonumuz, hedeflerimiz ve tabii ki bütçemiz de olacak. Bütçeden bahsederken önceki döneme atıflar yapmak durumundayım. Önceki döneme dair değerlendirmelerde bulunmadan şu anki durumun tespitini yapmak mümkün değil. Seçimden bu yana 6 ay geçti bana sürekli ne kadar borcumuz var diye sıklıkla soruldu. Ben belediye binamızın duvarlarına şu kadar borcumuz var diye afişler asmadım. Televizyon programlarına çıkıp mali durumumuz ile ilgili konuşmadım. Ama bugün burada önümüzdeki beş yılı konuşacaksak mevcut durumumuzu bilmemiz gerekiyor.
“Bir önceki dönemden devraldığımız müteahhit borcu 3 milyar 588 milyon”
31 Mart’ta temerrüte düşmüş 1.7 milyar mütahait borcumuz bulunmakta. Sonraki aylara ait yüklenmelerin, yani gelecekteki beklenen hak edişlerin toplamı ise 1.1 milyar lira. Buna ek olarak 30 Eylül 2024 tarihi itibariyle mevcut işlerden kaynaklı 342 milyon lira fiyat farkı ve keşif artışı söz konusudur. Önümüzdeki 3 ay için bu rakama kabaca 450 milyon lira eklenmesi öngörülmektedir. Dolayısıyla bir önceki dönemden devraldığımız gerçek müteahhit borcu 3 milyar 588 milyon 161 bin 078 liradır.
“613 milyon 521 bin lira SGK ve vergi borcu bulunmaktadır”
Bunun yanı sıra; çok yüksek miktarlarda SGK ve vergi borcumuz bulunmaktadır. Dolayısıyla belediyemiz hesaplarına haciz ve gelirlerimize el konulması riski ile karşı karşıyayız. 31 Mart 2024 itibariyle belediyemizin 106 milyon 522 bin 587 lira kabaca 107 milyon lira SGK ve vergi borcu bulunmaktadır. Yine kesin olmamakla birlikte mizan verilerine göre ESBAŞ’ın 29 milyon lira ve ESTUR’un 477 milyon lira olmak üzere, yapılandırılmış borçlar için tecil faizi dahil, yapılandırılmamış borçlar için gecikme faizi hariç toplam 613 milyon 521 bin 478 lira SGK ve vergi borcu bulunmaktadır.
“Eyüpsultan Belediyesi’nin 4 milyar 201 milyon 682 bin 557 lira borcu söz konusudur”
Dolayısıyla Eyüpsultan Belediyesi’nin 31 Mart 2024 tarihi itibariyle 4 milyar 201 milyon 682 bin 557 lira borcu söz konusudur. Bu borcun yıl sonu faturalandırılacak hakedişler ve borç faizleri ile birlikte 4 milyar 685 milyon 335 bin 770 liraya ulaşması beklenmektedir.
“Üzerimizde kocaman koskocaman dağ gibi bir borç kamburu vardır”
Bildiğiniz üzere 2024 bütçemiz 4.8 milyar TL olarak önceki dönem onaylanmış ve hayata geçmiştir. Yine geçtiğimiz Eylül ayında, sebeplerini ileride anlatacağım üzere 920 milyon TL ek bütçe şu anki meclisimiz tarafından onaylanmıştır. Dolayısıyla cari bütçemiz 5.7 milyar TL’dir. Ancak burada bütçe dışında yönetmemiz gereken bir de nakit akışı söz konusudur. Az evvel 31 Mart itibariyle devraldığımızı ifade ettiğim 4 milyar 201 milyon 682 bin 557 lira borcun kabaca 1.5 milyar lirası 2023 yılından devralınan borçtur. Bu tutar dönemsellik ilkesi gereği 2024 bütçesinin gider kalemleri içerisinde yer almamaktadır. Dolayısıyla 2024 yılı bütçemizde buna dair bir gelir kalemi de öngörülmemiştir. Bu şu demek aslında. 2024 sene sonu itibariyle 4 milyar 685 milyon 335 bin 770 lira borç yükümüz de bütçe yapma tekniğinin gereği olarak 2025 yılı bütçemiz de yer almamaktadır. Bunu şu sebeple anlatıyorum. 2025 yılı bütçemiz denk bütçedir ve takriben 7.9 milyar TL olarak bağlanmıştır. Ancak unutulmamalıdır ki burada az evvel de ifade ettiğim bütçe yapma tekniği sebebi ile 4 milyar 685 milyon 335 bin 770 lira sene sonu öngörülen borç yükümüz bu bütçede söz konusu edilmemiştir. Bu bakiye emanet hesaplarda izlenmektedir. Yani üzerimizde kocaman koskocaman dağ bir borç kamburu vardır.
“21 futbol sahası büyüklüğünde bir alanın, toplam 3 milyar 380 milyon lira bedelle satışı gerçekleştirilmiş”
Geçmiş yıllar için de taşınmaz satışları sermaye geliri olarak bütçede yer almıştır. Örneğin 20 Mayıs 2021 tarihinde önceki yönetimimiz tarafından belediyemize ait 3 taşınmazın satışı için 2021/91 no.lu meclis kararı alınmıştır. Bu kararı özellikle belirtmemin sebebi bu karar hâla geçerlidir. Ama biz bu taşınmazları henüz satışa söz konusu etmedik. Söz konusu varlıkların çok arzu etmesek de ticari, ama mümkünse kamu yatırımı olarak maksimum faydayı sağlayacak şekilde değerlendirilmesi iradesiyle hareket etmekteyiz. Ancak burada bir hususa tabii dikkat çekmem gerekecek. Sermaye geliri olarak ifade ettiğimiz ve geçtiğimiz dönem meclis kararı ile satış kararı alınmış taşınmazlar sadece söz konusu 3 taşınmaz ile sınırlı değildir. Henüz satışı yapılmamış olan bu 3 taşınmazın dışında 2020, 2021, 2022, 2023 yıllarında belediyemize ait tam 23 taşınmaz satılmış. 2 taşınmaz da borçlarımıza karşılık kamuya devredilmiştir. Söz konusu 23 adet taşınmazın toplam satışından belediyemiz kasasına giren tutar 3 milyar 342 milyon 926 bin 648 liradır. Söz konusu taşınmazların toplam büyüklüğü ise 139.821 m2’dir. Bunun yanı sıra 2020 ve 2021 yıllarında vergi borcuna mahsuben toplam 6.567,90 m2 büyüklüğünde iki taşınmazımız 38 milyon lira tutarında bedelle kamuya devredilmiştir. Sonuç olarak geçmiş dönemde 25 adette 146.389,61 m2 büyüklüğünde, bir diğer ifadeyle 21 futbol sahası büyüklüğünde bir alanın, toplam 3 milyar 380 milyon 897 bin 690 lira bedelle satış ve devri gerçekleştirilmiş. Yani belediyenin tüm mülklerinin 5’te 1’i, ama satılabilir mülklerinin ise yarısı, 4 yıl içerisinde satılmıştır. Bu satışların konusu taşınmazlar yeni üretilen alanlar olmayıp Eyüpsultanımızın yıllardır sahip olduğu mülklerdir. Bugün belediyemize kalan mülklerin ise yüzde 70’i satışa uygun değildir."
“Bugünden itibaren yapmamız gereken etkin bir gider yönetimi ve taşınmaz satışı dışında gelir yaratıcı modellerin üretilmesidir” diye sözlerine devam eden Eyüpsultan Belediye Başkanı Özmen, etkin gider yönetimi ile ilgili örnek verdi. Özmen şunları söyledi:
“ 2655 personel içinde 264 kişi arasında akrabalık ilişkisi bulunmaktadır”
"Eyüpsultan Belediyesi iş ve işlemlerini yaklaşık 3500 personel ile yürütmektedir. Oysa verimlilik esasına dayalı iş modeli ile işlemler aksatılmadan yönetilebilir. Kaldı ki 5393 sayılı Belediye Kanununun ‘’İlçe Belediyelerinde Personel Gideri Genel Giderin yüzde 40’ını aşamaz’’ hükmü sınırlarına gelinmiş durumdadır. Aşırı yüksek personel sayısına karşılık, performans yönetimi ile yürütülmek istenen projelerin gerektirdiği liyakat ve yeterlilik açısından nitelikli teknik personel ihtiyacımız bulunmaktadır. İştirakler hariç kurumda çalışan 2655 personel içinde 264 kişi arasında akrabalık ilişkisi bulunmaktadır. 140 kişi arasında kardeşlik ilişkisi yer alırken, karı koca ilişkisi olan 55, anne-baba ve çocuk ilişkisi olan 22 personel bulunmaktadır. 60'tan fazla bağımsız lokasyonda personel devam kontrol sistemi yani kartlı geçiş sistemi olmadığından 1.000'den fazla personelin mesai takibi yapılamamaktadır.
“1 yıl sonra ilçemizde 15 kreşimiz ve 1 gündüz bakım hizmete alınacak”
Sosyal politika hizmetlerinin sunumunda bütüncül bir hizmet anlayışını benimseyerek sosyal hizmetleri güçlendireceğiz. Mutlulukla belirtmek isterim ki 8 kreşimiz ve 1 Gündüz Bakım Evimiz önümüzdeki döneme yetişmek üzere inşaat veya uygulama projesi sürecinde. İstanbul Büyükşehir Belediyemizin 6 çocuk etkinlik merkezi, Eyüpsultan Belediyesi’nin mevcutta hizmet veren 1 kreşini de eklediğimizde 1 yıl sonra ilçemizde 15 kreşimiz ve 1 Gündüz Bakım Evimizle hizmetlerimiz devam ediyor olacak. Ayrıca çocuklarımızın saatlik zaman geçirmelerine olanak sağlayabilecek Oyun Evi hazırlık sürecimiz de devam ediyor.
Alzheimer Gündüz Yaşam Evi açacağız
Yine en yakın sürede Alzheimer Gündüz Yaşam Evi açacağımızın da haberini vermiş olalım. Meclisimize sunulacak olan işbirliği protokolü ile Türkiye Alzheimer Derneğimizin değerli hekimlerinden tıbbi destek, hemşirelerinden eğitim desteği, gönüllülerinden de dayanışma desteği alacağımızı da eklemek istiyorum. Yine yaş dostu mekânlar oluşturarak açacağımız lokallerde yaş almış komşularımızı ağırlayarak sosyalleşeceğiz.
10 yıllık işi 5 yılda bitirmeyi hedefleyen bütüncül bir yapı göreceksiniz
Eyüpsultan’da kronikleşmiş kentsel dönüşüm sorunları çözüldükçe, çocuk etkinlik merkezleri, kütüphaneler, paylaşımlı ofisler açıldıkça, trafik sorunu azaldıkça, ihtiyaca yönelik sosyal desteklerle insanlar nefes aldıkça, daha fazla gencimiz eğitim, sanat ve spor faaliyetlerimize katıldıkça komşularımızın hayat kalitesinin arttığını ve planımızın işlediğini göreceksiniz."